Het vier deuren en veertig treden-principe betreft een (islamitisch) spiritueel-esoterische verhandeling van de 13e eeuwse soefi-meester, mysticus en alevitische heilige Haci Bektasi Veli.
In deze verhandeling beschrijft Haci Bektasi Veli welke plichten en stadia een individu moet doorlopen om zich te vereenzelvigen met God of de goddelijke staat[1]. Deze verhandeling is neergelegd in en maakt deel uit van zijn 13e-eeuwse werk Makalat.
Makalat[]
Makalat (ook wel geschreven als: Makalât) is een in het Arabisch schrift opgesteld werk van Haci Bektasi Veli en wordt beschouwd als een belangrijk soefistisch geschrift. Haci Bektasi Veli gaat hierin uit van een spirituele en esoterische visie van de islam, de koran, de profeet en diens familie. Daarmee staat dit tegenover de orthodox-soennitische en orthodox-sjiitische benaderingen van deze religie. Makalat zelf en het veertig deuren en veertig treden-principe kunnen tegenwoordig daarnaast ook weer verschillend geïnterpreteerd worden. In het Turks staat Makalat bekend als küçük velayet-nâme of kortweg als velayetname.
Levensfasen[]
Volgens het vier deuren en veertig treden-principe dient een mens verschillende fases in zijn leven te ondergaan om de uiteindelijke staat van vervolmaking te bereiken. Dit gebeurt niet vanzelf, maar vergt een actieve houding van het individu zich hiernaar toe te werken. Indien men een bepaalde levensfase bereikt en vervolmaakt heeft, kan men de volgende fase ('trede des levens') betreden.
Er is sprake van vier deuren (hoofdfasen), die weer elk zijn onderverdeeld in tien treden (fases). Dit geeft in totaal veertig levenstreden (levensfasen). De vier deuren (hoofdfasen) staan bekend als:
1. Seria (Turks: Seriat): Wereldse verplichtingen.
2. Tariqa (Turks: Tarikat): Het innerlijke pad.
3. Marefa (Turks: Marifet): Het ervaren van innerlijke kennis van God of het goddelijke.
4. Haqiqa (Turks: Hakikat): Het ervaren of vereenzelviging met de werkelijkheid, God of het goddelijke.
Interpretatie[]
Het vier deuren en veertig treden-principe is vooral bij de Soefisten, aanhangers van de Bektasi-orden en onder de alevieten bekend. Zo zijn in het Alevitisme onderdelen ervan verweven in de zogenoemde cems (sociaal-religieuze bijeenkomsten) of in andere religieuze uitgangspunten (zie bijvoorbeeld hier).
Zie ook[]
- Mystiek
- Verlichting
- Koranexegeten
Bronnen, noten, referenties[]
- ↑ In dit kader wordt ook vaak gesproken over 'het bereiken van verlichting', 'God-status', 'vereenzelviging met het goddelijke', of het 'worden tot de volmaakte mens'.