Theïsme

Deel van een serie artikelen over de
Godsdienstfilosofie

..Het goddelijke

Standpunten: Agnosticisme - Antitheïsme - Atheïsme - Deïsme - Henotheïsme - Ietsisme - Kakotheïsme - Monolatrisme - Monotheïsme - Misotheïsme - Pandeïsme - Panentheïsme - Pantheïsme - Polytheïsme - Theïsme Filosofische concepties: Demiurg - Onbewogen Beweger - God (monotheïsme) Argumenten: Argumenten tegen het bestaan van God - Cirkelredenering van Descartes - Godsbewijs - God van de gaten - Russells theepot - Theodicee

..Religies

Relevante religies: Theïstische religies: Bahai - Christendom - Confucianisme - Germaanse mythologie - Griekse godsdienst - Jodendom - Hindoeïsme - Hurritische mythologie - Islam - Oud-Griekse godsdienst - Romeinse godsdienst - Taoïsme - Zoroastrianisme Non-theïstische religies: Boeddhisme - Humanisme Overzicht van alle religies

..Themata en concepten

Bijgeloof - Creatie - Creationisme - Eschatologie - Ethiek - God - Godsdienstvrijheid - Hiernamaals - Ideaal - Indifferentisme - Natuurtoestand - Oorsprong van het leven - Openbaring - Probleem van het lijden - Rede - Religie van de rede - Religieuze bijeenkomst - Staatsgodsdienst - Theocratie - Vergeving - Wonder - Zin van het leven - Zonde

..Stromingen

Analytische filosofie - Apologetiek - Fenomenologie - Fideïsme - Joodse godsdienstfilosofie - Natuurlijke theologie - Neothomisme

..Godsdienstfilosofen

Augustinus - Anselmus - Aquino - Buber - Cohen - Descartes - Halevi - Hartshorne - Hubbeling - Kant - Kierkegaard - Lévinas - Nietzsche - Rosenzweig - Russell - Spinoza - Swinburne - Tillich - Wolterstorff

..Werken

Die Religion innerhalb der Grenzen der bloßen Vernunft - Pensées - Tractatus theologico-politicus - Vrees en beven - De vrolijke wetenschap

Filosofie portaal

Theïsme is een godsdienstfilosofische opvatting die^[1]

het bestaan van van één of meer goden aanneemt^[2], of
met name één persoonlijke God of godheid erkent, die zowel transcendent als immanent is.

De eerste definitie is een algemene en het tegenovergestelde van atheïsme of nontheïsme. Deze vorm van theïsme stelt alleen dat er één of meerdere goden bestaan en is verder onafhankelijk van het aantal goden waarin men gelooft, hoe men deze goden definieert of wat hun relatie tot de wereld is.^[3] Deïsme is een subcategorie van deze vorm van theïsme.

De tweede vorm van theïsme is specifieker en wordt vooral geassocieerd met het christendom, jodendom en de islam. Deze vorm van theïsme stelt dat er één God is die oneindig is, ver boven de mensen verheven, los staat van de door hem geschapen wereld en tegelijkertijd in bepaalde zin actief aanwezig is in de wereld en in het wereldgebeuren. Deze strikte vorm van theïsme onderscheidt zich van deïsme door de aanvaarding van de immanentie van God.

Niet alle religies zijn theïstisch. Religies die, zoals het taoïsme, niet uitgaan van het bestaan van een god of goden zijn niet theïstisch. Andere voorbeelden zijn het boeddhisme en sommige vormen van hindoeïsme.

Het traditionele christendom is overwegend mono-theïstisch. Het leert dat God als de Immanuel, de "God met ons" in de persoon van Jezus Christus in de wereld kwam en dat Hij na zijn hemelvaart in de persoon van de Heilige Geest kwam om in mensen te wonen. Het Oude Testament verhaalt van verschillende mogelijke verschijningen (theofanieën) van God in engelen- of mensengedaante en/of direct spreken van God tot mensen door dromen en hoorbare boodschappen. Ook zou hij mensen direct of indirect hebben aangestuurd tot handelen. Het Oude Testament bevat de overleveringen van zijn bemoeienissen met de Israëlieten.

De meeste theïsten geloven dat God zowel alwetend als almachtig is, hoewel deze overtuiging vragen oproept over Gods verantwoordelijkheid ten aanzien van het kwaad en het lijden in de wereld (zie Probleem van het lijden). Sommige theïsten menen dat God bewust of doelgericht zijn alwetendheid of zijn almacht beperkt.

Bekende verdedigers van het theïsme zijn onder meer Richard Swinburne^[4], emeritus hoogleraar filosofie in Oxford. In Nederland is Willem Ouweneel^[5] een bekende verdediger van het theïsme. In maart 2005 publiceerde hij het Theïstisch Manifest.

Het Vliegend Spaghettimonster en de Onzichtbare Roze Eenhoorn zijn te beschouwen als parodieën op theïstische religies.

Zie ook[]

Bronnen, noten en/of referenties[]

Bronnen, noten en/of referenties:

↑ http://www.merriam-webster.com/dictionary/theism
↑ http://atheism.about.com/library/FAQs/religion/blrel_theism_what.htm
↑ http://atheism.about.com/od/theismtheists/p/theism101.htm
↑ Richard Swinburne Argumenten voor het bestaan van God (Engelstalig)
↑ Willem J. Ouweneel Een bediening van achterdocht

ar:إلوهية be-x-old:Тэізм ca:Teisme da:Teisme el:Θεϊσμός et:Teism fi:Teismi fiu-vro:Teism fr:Théisme hi:ईश्वरवाद hr:Teizam ia:Theismo id:Teisme it:Teismo ja:有神論 ka:თეიზმი ko:유신론 lb:Theismus lt:Teizmas lv:Teisms no:Teisme pl:Teizm pt:Teísmo ru:Теизм simple:Theism sk:Teizmus sr:Теизам sv:Teism te:ఆస్తికవాదం tr:Teizm uk:Теїзм uz:Teizm yi:טעיזם zh:有神论

[1] ttp://www.merriam-webster.com/dictionary/theism

[2] ttp://atheism.about.com/library/FAQs/religion/blrel_theism_what.htm

[3] ttp://atheism.about.com/od/theismtheists/p/theism101.htm

[4] Richard Swinburne Argumenten voor het bestaan van God (Engelstalig)

[5] Willem J. Ouweneel Een bediening van achterdocht

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]