| Basilica di San Clemente al Laterano | ||||
| Romeinse Titelkerk | ||||
| Bestand:Emblem of the Papacy SE.svg | ||||
| Patroonheilige | Heilige Clemens | |||
| Gewijd op | 4de eeuw | |||
| Kardinaal | Adrianus Johannes Simonis | |||
| Aartsbisdom | Utrecht | |||
| ||||
Interieur van de tweede basiliek
Interieur van de basiliek, Lawrence Alma-Tadema, 1863 (Fries museum)
De basiliek San Clemente in Rome is een gebouwencomplex rond een twaalfde eeuwse rooms-katholieke kerk gewijd aan Paus Clemens I. Het geheel kan worden gezien als een archeologische bron over Romeinse architectuur en de politieke en religieuze geschiedenis van het vroege christendom tot en met de Middeleeuwen. De basiliek is gelegen aan het Piazza San Clemente, ter linkerzijde van de Via San Giovanni in Laterano.
Geschiedenis[]
De San Clemente is een van de oudste christelijke kerken van Rome, maar onder het straatniveau gaan resten van nog veel oudere gebouwen schuil. Ongeveer twintig meter diep zijn delen van huizen gevonden die uit de laatste eeuw van de Romeinse Republiek (± 500 – 27 v.Chr.) stammen en door de grote brand ten tijde van Keizer Nero moeten zijn verwoest. Bij de wederopbouw van Rome zijn deze huizen als fundering gebruikt voor de nieuwe huizen.
Schuilkerk[]
Zeven meter minder diep is een deel van een groot woonhuis gevonden. Er wordt aangenomen dat dit huis in de eerste eeuw, geruime tijd voor Constantijn de Grote in 313 n.Chr. de vrijheid van godsdienst invoerde, als schuilkerk dienst deed. Het huis was in het bezit van de Romeinse consul en martelaar Titus Flavius Clemens, die zich als een van de eerste hooggeplaatste Romeinen tot het toen nog verboden christendom bekeerde.
Mithrastempel[]
Op de binnenplaats van het aangrenzende huizenblok zijn de resten van een Mithras-heiligdom gevonden waar de Perzische zonnegod werd geëerd. Deze tempel werd gebruikt voor initiatie-rituelen en deed dienst van de tweede tot en met de derde eeuw na Christus. Daarna waren de meeste Romeinen tot het christendom bekeerd en raakte de tempel in onbruik.
Eerste basiliek[]
In de vierde eeuw na Christus, toen het christendom inmiddels tot staatsgodsdienst van het Romeinse Rijk was uitgeroepen, is er bovenop de schuilkerk van Clemens en de tempel in het belendende pand een basiliek gebouwd. De nieuwe kerk werd gewijd aan de Heilige Clemens, de derde opvolger van Petrus als paus die een tijdgenoot van Titus Flavius Clemens was geweest.
In de daaropvolgende eeuwen trok de San Clemente vele kunstschilders en beeldhouwers aan. Tot op de dag van vandaag staat de basiliek bekend als een van de meest rijk versierde kerken in Rome.
De ontwikkeling van huis, tot schuilkerk en later tot een imposante basiliek staat symbool voor de opkomst van de Rooms-katholieke Kerk en de geleidelijke toename van haar invloed en macht.
Tweede basiliek[]
In 1084 werd de kerk door de Noormannen verwoest. Paus Paschalis II (pontificaat 1099-1118) liet een nieuwe kerk bouwen, die nu de ‘bovenkerk’ wordt genoemd. Van de oude kerk kon de kooromheining, die uit de zesde eeuw stamde, worden gered. Om de bovenkerk van voldoende fundament te voorzien werden de zuilenrijen van de oude kerk, nu de ‘onderkerk’ genoemd, vol gemetseld en de ruimtes grotendeels volgestort. Sinds 1862 zijn na uitvoerige opgravingswerkzaamheden de oorspronkelijke structuur en veel romaanse fresco’s weer zichtbaar. Aan de kerk is sinds 1667 een Klooster (gebouw) van Ierse Dominicanen verbonden.
De Nederlandse kardinaal Adrianus Johannes Simonis,aartsbisschop-emeritus van het Aartsbisdom Utrecht, is in 1985 door Paus Johannes Paulus II verheven tot titulair Kardinaal-priester van deze basiliek. Eerder waren de Nederlandse aartsbisschop Johannes de Jong en de Italiaanse kardinaal-staatssecretaris Amleto Giovanni Cicognani kardinaal-priester van de San Clemente.
Externe links[]
- Kunsthistorie.com gallery.
|
Voor meer mediabestanden zie de categorie San Clemente (Rome) van Wikimedia Commons. |
Sant'Andrea al Quirinale · Sant'Andrea delle Fratte · Sant'Andrea della Valle · Sant'Andrea in Via Flaminia · Santi Angeli Custodi a Città Giardino · San Bernardo alle Terme · Santi Bonifacio e Alessio · San Carlo ai Catinari · San Carlo al Corso · Basiliek van Santa Cecilia in Trastevere · San Cesareo in Palatio · San Clemente (basiliek) · San Crisogono · Santa Croce in Gerusalemme · Santa Croce in Via Flaminia · Santi XII Apostoli· Santi Domenico e Sisto · Sant'Eugenio · Sant'Eusebio · San Francesco di Paola ai Monti · San Francesco a Ripa · Friezenkerk · Il Gesù · San Gioacchino ai Prati di Castello · Santi Giovanni e Paolo · Gran Madre di Dio · San Gregorio Magno al Celio · Sant'Ignazio · Sint-Juliaan-der-Vlamingen · Sint-Jan van Lateranen · San Lorenzo in Damaso · San Luigi dei Francesi · Santuario della Madonna del Divino Amore · Santi Marcellino e Pietro · San Marcello al Corso · Santa Maria Liberatrice a Monte Testaccio · Santa Maria dell'Anima · Santa Maria in Via Lata · Santa Maria Consolatrice al Tiburtino · Basiliek van Maria de Meerdere · Santa Maria in Aracoeli · San Marco · Santa Maria della Pace · Santa Maria della Vittoria · Santa Maria del Popolo · Santa Maria del Suffragio (Rome) · Santa Maria in Domnica · Santa Maria in Trastevere · Santa Maria in Vallicella · Santa Maria sopra Minerva · Santa Maria in Transpontina · Santa Maria in Trivio · Santa Maria in Via · Natività di Nostro Signore Gesù Cristo a Via Gallia· Nostra Signora del Sacro Cuore · Pantheon (Rome) · Santi Pietro e Paolo a Via Ostiense · Santa Prassede · Santa Prisca · Santa Pudenziana · Santissimo Nome di Maria al Foro Traiano · San Patrizio · Sint-Paulus buiten de Muren · Santi Quattro Coronati · Preziosissimo Sangue di Nostro Signore Gesù Cristo · Sint-Pietersbasiliek · Santa Sabina · San Silvestro in Capite · Sixtijnse Kapel · Santa Teresa al Corso d’Italia · Tempietto · San Pietro in Vincoli · Regina Apostolorum · San Salvatore in Lauro · Trinità dei Monti · Sant'Agnese in Agone · Santa Maria dei Miracoli en Santa Maria in Montesanto · Santa Maria in Campitelli · Sint-Agnes buiten de muren · Santa Maria degli Angeli e dei Martiri · Sint-Anastasiabasiliek · San Martino ai Monti · Sint-Sebastiaan buiten de Muren
bg:Сан Клементе fr:Basilique Saint-Clément-du-Latran it:Basilica di San Clemente al Laterano mk:Црква Свети Климент (Рим) no:San Clemente pl:Bazylika św. Klemensa pt:Basílica de São Clemente ru:Базилика Святого Климента sv:San Clemente uk:Базиліка Святого Климента zh:圣格来孟大殿