Samadhi (yoga)

Portaal Yoga

Samadhi is de achtste en laatste stap op het achtvoudige yogapad uit de Yoga soetra's van Patanjali. Samadhi is de staat waarin de menselijke geest volkomen vrij is van activiteit om zich heen, en waarin het bewustzijn ongehinderd is door gedachten. Samadhi wordt wel omschreven als contemplatie, extase, heelheidsbeleving, eenwording.

Binnen het hindoeïsme (en andere religies in India, zoals de nath-beweging) kan het woord verwijzen naar het bewust verlaten van het fysieke lichaam wanneer men sterft. Ook kan het verwijzen naar een gebouw; een mausoleum of tombe van een heilige of geestelijk leider (zie Mahasamadhi).

Yoga

Met een elektroencephalogram wordt tijdens deze ervaring een geheel eigen patroon van hersengolven geregistreerd. Dergelijk onderzoek is voornamelijk gebeurd bij Boeddhistische monniken met jarenlange praktijk en bij mensen die transcendente meditatie toepassen. Het blijkt ook dat de coherentie van de hersengolven hoger wordt, naarmate iemand meer ervaring met deze toestand heeft, en dat deze coherentie ook buiten de meditatieperioden dan steeds langer bij blijft. In meditatiekringen noemt men Samadhi ook wel de vierde bewustzijnstoestand (naast waken, dromen, slapen).

# Dhârâna is het fixeren van het bewustzijn (chitta) op één punt of voorwerp. Dhyâna is de ononderbroken stroom van de aandacht daarop. Samâdhi treedt op wanneer het object van dhyâna er het subject van wordt, waardoor het zelfbewustzijn verdwijnt en men opgaat in het voorwerp van meditatie. Deze drie tezamen vormen samyama, het vermogen om in één vloeiende beweging van de geest van dhârâna over te gaan in dhyâna en samâdhi. Door de verovering van samyama wordt men verlicht met wijsheid. Samyama kan op verschillende onderwerpen worden gericht. Dit zijn de drie geestelijke of innerlijke onderdelen (antaranga’s) van het achtvoudige pad. Patañjali, Yoga Sûtra, III.1-7

Samadhi betekent de totale absorptie van het individuele bewustzijn in het Kosmisch Bewustzijn (savikalpa samadhi) dan wel in de Atman (nirvikalpa samadhi). De beschouwer, het beschouwen en het geziene (de mediterende en zijn object van meditatie) worden één.

Tijdens of na dit proces van absorptie in het gedachteloze Zijn kan een euforische extase of gelukzalige vrede worden ervaren. Er zijn verschillende vormen of niveaus van samadhi mogelijk. In het boeddhisme worden savikalpa samadhi en nirvikalpa samadhi aangeduid met respectievelijk Nirvana en mahanirvana.

Mahasamadhi

Het bewust heengaan van een yogi door zich volledig in de staat van Nirvikalpa samadhi te begeven en zich vervolgens uit het lichaam terug te trekken wordt wel Mahasamadhi (grote samadhi) genoemd. Dientengevolge wordt de term 'samadhi' of 'Mahasamadhi' ook wel gebruikt voor de laatste rustplaats van het lichaam van de yogi. Vaak worden de lichamen van deze yogi's namelijk niet gecremeerd, maar in een tombe of mausoleum begraven.

Engelstalige Wikisource

Wikisource

Meer bronnen die bij dit onderwerp horen, kan men vinden op de pagina Yoga Sutras op de Engelstalige versie van Wikisource

cs:Samádhi da:Samadhi fr:Samadhi he:סמדהי hi:समाधि ja:三昧 pl:Samadhi pt:Samadhi ru:Самадхи sk:Samádhi sv:Samadhi th:สมาธิ zh:三昧