Romeinse Curie

Bestand:StPetersBasilicaEarlyMorning.jpg

De Sint-Pietersbasiliek bij avond

De Romeinse Curie (Latijn: curia romana) is de verzamelnaam voor de organen van de Heilige Stoel die de paus bijstaan in het vervullen van zijn taken als hoofd van de Rooms-katholieke Kerk.

Het woord curie is afgeleid van het Latijnse curia, dat verwijst naar de plaats waar in de klassieke oudheid de Romeinse senaat vergaderde. Later werd de term gebruikt om het paleis van de vorst aan te duiden en stilaan ook voor het ‘vorstelijke huis’, de hofhouding die de vorst bijstond in zijn bestuurstaak.

De term curie wordt ook wel gebruikt voor de bestuursorganen van een bisdom.

Samenstelling van de Romeinse Curie

De Romeinse Curie bestaat uit de volgende organen en instellingen (dicasteries genoemd). Het Staatssecretariaat staat aan het hoofd.

Staatssecretariaat

Het Staatssecretariaat van de Heilige Stoel of Pauselijk Secretariaat, met de onderafdelingen:

• Secretariaat voor Algemene Zaken van de Heilige Stoel (eerste afdeling)
• Secretariaat voor de Relaties met Staten (tweede afdeling)

Bijzondere instellingen en curiebureau's

Bijzondere instellingen

1. Bureau voor de Liturgische Vieringen van de Paus
2. Centraal Bureau voor de Statistiek
3. Prefectuur voor de Pauselijke Huishouding

Curiebureau's

De curiebureau's zijn:

1. Administratie van het Patrimonium van de Heilige Stoel (Administratie van de goederen van de Apostolische Stoel)
2. Apostolische Kamer
3. Prefectuur voor de Economische Zaken van de Heilige Stoel
4. Raad van Kardinalen ter bestudering van de organisatorische en economische problemen van de Heilige Stoel

Bisschoppensynodes

Bisschoppensynodes sinds het Tweede Vaticaans Concilie.

Bestand:VasiPropagandaFide.jpg

Het Gebouw van de Congregatie voor de Geloofsleer

Congregaties

De Congregaties van de Romeinse Curie zijn:

1. Congregatie voor de Bisschoppen
2. Congregatie voor de Clerus
3. Congregatie voor de Evangelisatie van de Volkeren
4. Congregatie voor de Geloofsleer
5. Congregatie voor de Goddelijke Eredienst en de Regeling van de Sacramenten
6. Congregatie voor de Heilig- en Zaligsprekingsprocessen
7. Congregatie voor de Instituten van Gewijd Leven en Gezelschappen van Apostolisch Leven (vroeger Congregatie voor de Religieuzen)
8. Congregatie voor de Katholieke Opvoeding (seminaries, katholieke universiteiten e.d.)
9. Congregatie voor de Oosterse Kerken

Pauselijke Academies

De Pauselijke Academies zijn:

1. Pauselijke Academie voor de Cultuur der Martelaren
2. Pauselijke Ecclesiastische Academie (Pauselijke Academie voor Kerkelijke Diplomatie)
3. Pauselijke Academie voor het Leven
4. Pauselijke Academie van Sint Thomas van Aquino (aangesloten bij de Pauselijke Raad voor de Cultuur)
5. Pauselijke Academie voor Sociale Wetenschappen
6. Pauselijke Theologische Academie (aangesloten bij de Pauselijke Raad voor de Cultuur)
7. Pauselijke Academie voor de Wetenschappen

Pauselijke Commissies

De Pauselijke Commissies zijn:

1. Pauselijke Bijbelcommissie
2. Pauselijke Commissie voor het Cultureel Erfgoed van de Kerk
3. Pauselijke Commissie Ecclesia Dei
4. Pauselijke Commissie voor Gewijde Archeologie
5. Pauselijke Commissie voor de Herziening van de Vulgaat
6. Pauselijke Commissie voor Latijns Amerika (ressorteert onder de Congregatie voor de Bisschoppen)
7. Pauselijke Commissie voor Religieuze Betrekkingen met de Joden (ressorteert onder de Pauselijke Raad ter Bevordering van de Eenheid van de Christenen)
8. Pauselijke Commissie voor de Staat Vaticaanstad

Pauselijke Raden

De Pauselijke Raden zijn:

1. Pauselijke Raad ter Bevordering van de Eenheid van de Christenen
2. Pauselijke Raad "Cor Unum" (ontwikkelingssamenwerking en liefdadigheid)
3. Pauselijke Raad voor de Cultuur
4. Pauselijke Raad voor Gerechtigheid en Vrede
5. Pauselijke Raad voor het Gezin
6. Pauselijke Raad voor de Gezondheidswerkers
7. Pauselijke Raad voor de Interreligieuze Dialoog
8. Pauselijke Raad voor de Leken
9. Pauselijke Raad voor Pastorale Zorg van Migranten en Reizigers
10. Pauselijke Raad voor de Sociale Communicatiemiddelen
11. Pauselijke Raad voor de Wetteksten

Rechtbanken

De rechtbanken zijn:

1. Apostolische Penitentiarie,
2. Hoogste Rechtbank van de Apostolische Signatuur
3. Sacra Rota Romana

Bestand:SwissGuardsatPrefettura.jpg

De Zwitserse Garde

Overige instellingen

Aangestuurd door of verbonden met de Romeinse Curie of de Heilige Stoel:

1. Arbeidsbureau van de Heilige Stoel
2. Biblioteca Apostolica Vaticana
3. Centro Televisivo Vaticano
4. Fabrica di St. Pietro (kerkfabriek van de Sint-Pietersbasiliek)
5. Gendarmerie van Vaticaanstad
6. Instituut voor Religieuze Werken (bank van het Vaticaan)
7. Koor van de Sixtijnse kapel
8. Libreria Editrice Vaticana (uitgeverij van het Vaticaan)
9. L'Osservatore Romano
10. Peregrinatio Ad Petri Sedem (toeristenbureau van Vaticaanstad)
11. Radio Vaticaan
12. Vaticaans Geheim Archief
13. Vaticaanse Musea
14. Vaticaanse Sterrenwacht (Pauselijke Sterrenwacht)
15. Zwitserse Garde

Pauselijke universiteiten in Rome

Pauselijke universiteiten zijn katholieke universiteiten die onder jurisdictie van de Heilige Stoel staan. In Rome bevinden zich de volgende pauselijke universiteiten:

1. Pauselijk Instituut voor Arabische en Islamitische Studies
2. Pauselijk Bijbelinstituut
3. Pauselijk Instituut voor Gewijde Muziek
4. Pontificia Università Gregoriana
5. Pauselijke Lateraanse Universiteit
6. Pauselijke Salesiaanse Universiteit
7. Pauselijke Universiteit Sint Thomas van Aquino (Angelicum)
8. Pauselijke Urbaniana Universiteit

Geschiedenis

In de Middeleeuwen was er een strijd tussen de macht van de concilies (conciliarisme) en de hofhouding van de paus: de curie.

Hoewel Paus Martinus V (1417-1431) door het Concilie van Konstanz gekozen werd om uit de strijd tussen drie pausen te geraken, nam hij geen enkele bevoegdheid uit handen van de curie. Ook Paus Eugenius IV ontbond ijlings het Concilie van Bazel toen dat te veel weerstand bood.

Met het Motu proprio Integrae Servandae van 7 december 1965 gaf Paus Paulus VI nieuwe statuten aan het Heilig Officie, dat sindsdien Congregatie voor de Geloofsleer heet. De apostolische constitutie Regimini Ecclesiae Universae van deze paus van 15 augustus 1967 bevatte een algehele reorganisatie van de curie en wordt gezien als de grondwet van de Heilige Stoel. Het aantal congregaties werd beperkt tot tien en vele veranderden van naam. Er kwamen raden en secretariaten bij en ook de bevoegdheid van het staatssecretariaat wijzigde sterk.

Met de Apostolische Constitutie Pastor Bonus van 28 juni 1988 voerde Paus Johannes Paulus II een nieuwe hervorming van de curie door, die tegemoet kwam aan de nieuwe noden van een sterk geïnternationaliseerde Kerk.

Externe links

• Organisatie van de curie - Een actueel overzicht van de diverse onderdelen van de curie, wie er leiding aan geeft en haar leden.
• Integrae Servandae (in het Latijn)
• Integrae Servandae (in het Italiaans)

be-x-old:Рымская Курыя bg:Римска курия ca:Cúria Pontifícia cs:Papežská kurie da:Den romerske kurie eo:Roma kurio fr:Curie romaine hr:Rimska kurija id:Kuria Romawi it:Curia romana ja:ローマ教皇庁 ka:რომის კურია ko:로마 교황청 la:Curia Romana lt:Romos kurija ms:Kuria Rom nds:Kurie no:Den romerske kurie pl:Kuria Rzymska pt:Cúria Romana ro:Curia Romană ru:Римская курия simple:Roman Curia sl:Rimska kurija sv:Romerska kurian uk:Римська Курія vi:Giáo triều Rôma zh:羅馬教廷