Een processiekruis is een op een stang bevestigd kruisbeeld, dat in de Katholieke Kerk en Orthodoxe Kerk bij de feestelijke in- en uittocht van de Heilige Mis, bij processies, begrafenissen of bij het bidden van de Kruisweg wordt gedragen door een misdienaar.
In de regel zal het crucifix altijd een corpus hebben. Dat wil zeggen dat er een afbeelding van Christus, hetzij gestorven of verrezen, op het kruis wordt voorgesteld. Processiekruisen zonder corpus worden meestal gebruikt in de anglicaanse kerken.
Het is liturgisch zinvol om het processiekruis tegelijk als altaarkruis tijdens de mis te laten fungeren door het processiekruis na de intocht een duidelijke plaats te geven nabij het altaar. De drager van het processiekruis wordt de croceferarius of kruisdrager genoemd. In Engelstalige landen draagt de croceferarius witte handschoenen ten teken van eerbied.
De meeste processiekruisen zijn verguld of verzilverd. Hoewel er de laatste tijd ook vele variaties zijn bijgekomen van bijvoorbeeld hout, brons of glas. Het kruis zelf heeft meestal de grootte van een normaal (altaar)kruis. De totale lengte met stok erbij is maximum twee meter.
Voor- en achterkant van een processiekruis
Processiekruis wordt voorop de processie gedragen.
Externe link[]
- (en) Processional Cross, Catholic Encyclopedia (1913)