Katholieke priesters in Rome |
Boeddhistische lama's in het Rumtekklooster in Sikkim |
Taoïstische priester bij de Taishanpiek in China |
In vele religies zoals het boeddhisme, hindoeïsme en het christendom is een priester een tussenpersoon tussen God (goden) en de mensen. Het woord is afgeleid van het Griekse presbuteros dat oudste (van de gemeente) of ouderling betekent. Een priester is meestal een man, maar kan ook een vrouw (priesteres) zijn, afhankelijk van de voorschriften van de betreffende godsdienst.
Boeddhisme[]
Het Tibetaans Boeddhisme en het Zen Boeddhisme kennen functies die overeenkomen met het priesterschap. In die twee tradities kent men officiële religieuze functies die onderhouden worden door mensen die geen monnik zijn.
In het Tibetaans Boeddhisme kan met de functie van lama hebben zonder het strengere monnikschap te volgen, wat overeenkomt met het priesterschap. Het Zen Boeddhisme kent slechts priesters en geen monniken; indien men er het leven van een monnik in een klooster leidt, is dit meestal voor slechts een korte tijd, waarna men weer naar de eigen familie-tempel terugkeert.
Katholieke Kerk[]
In de Katholieke Kerk is een priester een man die, na een opleiding van 6 à 7 jaar aan een seminarie of ander vormingsinstituut, van een bisschop de priesterwijding heeft ontvangen. Door deze sacramentele wijding krijgt hij de bevoegdheid om te preken en de sacramenten toe te dienen. Een belangrijke functie is de offerhandeling, het Misoffer in de katholieke theologie. Het woord priester staat in het Nederlands dan ook vaak gelijk aan "offeraar aan God of goden". Een pasgewijd priester is een neomist.
Uitdrukkelijk vindt men de functies van de priester binnen het christendom terug in de aloude (Latijnse) riten die de bisschop over de zojuist gewijde priester uitspreekt: Gewaardig u, Heer, om deze handen te wijden en te heiligen door deze zalving en onze zegening. Dat al hetgeen zij mogen zegenen gezegend zij, en al hetgeen zij toewijden toegewijd en geheiligd moge zijn, in de naam van Onze Heer Jezus-Christus. (...) Ontvang de macht aan God het Offer op te dragen en de Mis te vieren zowel voor de levenden als de doden, in de Naam des Heren.
Van oudsher behoort de priesterwijding in de Katholieke Kerk tot de Hogere Wijdingen, waarvan zij de hoogste trap is.
Seculiere en reguliere geestelijkheid[]
Een priester belooft bij zijn wijding gehoorzaamheid, ofwel aan de bisschop die hem wijdt, ofwel aan een overste van een religieuze orde, klooster of congregatie.
De eerstgenoemde rekent men tot de seculiere geestelijkheid (van het Latijn saeculum: het aardse leven, wereld). Zij worden door de bisschop benoemd tot leraar in een bisschoppelijk college, tot aalmoezenier van een ziekenhuis, rusthuis, van het leger of een beweging of aangesteld binnen een parochie (de pastoor en de parochievicaris - ook kapelaan of onderpastoor genoemd).
Zij die aan een overste gehoorzaamheid beloofden, rekent men tot de reguliere geestelijkheid: zij volgen een bepaalde levensregel (van bijvoorbeeld de Heilige Benedictus van Nursia of de Heilige Augustinus) en leven samen met andere broeders (niet-priesters) en paters (priesters). Zij krijgen hun taak van hun overste, die hen eventueel ter beschikking kan stellen van de plaatselijke bisschop om in zijn bisdom een taak op zich te nemen. Ook zij kunnen dus tot pastoor benoemd worden, maar slechts met instemming van hun overste.
Verlies van de clericale staat[]
De priesterwijding kan nooit nietig worden eens ze geldig is ontvangen. Een clericus kan wel de clericale staat verliezen door een vonnis of een decreet, door de straf van wegzending of door een rescript van de Apostolische Stoel.
Het verlies van de clericale staat, staat los van de celibaatsverplichting. Een mogelijke dispensatie van de celibaatsverplichting kan enkel door de paus verleend worden.
Een clericus die de clericale staat verliest, verliest daarmee de rechten die eigen zijn aan de clericale staat en is niet meer gebonden aan de verplichtingen die eraan verbonden zijn. Zo verliest hij bijvoorbeeld wijdingsmacht en worden hem alle ambten, taken en elke gedelegeerde macht ontnomen.
Brahmanisme[]
De Brahmanen waren de priesters van het Brahmanisme, een oude religie in India. De positie was erfelijk.
Externe links[]
- De priester, herder en leidsman van de parochiegemeenschap - Instructie van de Congregatie voor de Clerus (4 augustus 2002)
- Aantal priesters en priesterwijdingen per bisdom in Nederland - Statistieken van 1950 tot 1996
Afbeeldingen[]
| Christendom (portaal) | |
|---|---|
|
Drie-eenheid: Vader ∙ Zoon ∙ Heilige Geest |
ar:قس bat-smg:Konėgs bcl:Padi (katongdan) be:Святар bg:Свещеник ca:Sacerdot cs:Kněz cy:Offeiriad da:Præst el:Ιερέας eml:Prèt eo:Sacerdoto et:Preester eu:Apaiz fa:کشیش fi:Pappi gl:Sacerdote hr:Svećenik io:Sacerdoto is:Prestur it:Sacerdote ja:司祭 ka:მღვდელი li:Preester lt:Kunigas nah:Teōpixqui nn:Prest no:Prest pl:Kapłan pt:Padre ro:Preot ru:Священник scn:Parrinu (omu di cresia) simple:Priest sk:Kňaz sl:Duhovnik sq:Prifti sv:Präst sw:Kuhani th:นักบวช tl:Pari (alagad ng simbahan) tr:Papaz uk:Священик ur:پادری vec:Prete zh:祭司 zh-yue:神父