De preek of prediking is een belangrijk onderdeel van de eredienst in verschillende godsdiensten. De leer van het doordenken, maken en geven van een preek of homilie heet homiletiek.
Bewegingen · Denominaties · Oecumene · Homilie/Preek · Gebed · Christelijke muziek · Kerkmuziek · Kerkgebouw · Liturgie · Kalender · Symboliek · Kunst · Kritiek
Paulus · Petrus · Kerkvaders · Heiligen · Constantijn · Athanasius · Augustinus · Anselmus · Aquino · Palamas · Wyclif · Luther · Calvijn · Wesley · Arius · Marcion van Sinope · Paus
Christendom[]
Protestantse Kerken[]
Predikant die preekt
In samenkomsten van een protestantse gemeente staat de prediking, de verkondiging van Gods Woord, centraal. Vóór de prediking worden een of meer Bijbelgedeelten voorgelezen, waarna in de prediking zelf de boodschap van de Bijbel aan de verzamelde gemeente wordt uitgelegd, en wordt aangegeven hoe deze kan worden toegepast in het dagelijks leven. De preek wordt meestal gehouden door een predikant; wanneer er geen beschikbaar is, leest in het algemeen een van de ouderlingen een door een predikant gemaakte preek voor (preeklezen). Calvijn, de grondlegger van het gereformeerd protestantisme – er zijn meer vormen van protestantisme, te denken valt onder andere aan het lutheranisme –, was zelf een uitnemend prediker. In Genève preekte hij dagelijks. Hij bepreekte delen van de Bijbel achter elkaar in doorgaande lezing, de zogenoemde Lectio Continua.
Naast de prediking kent de eredienst in de protestantse kerken nog de dienst der gebeden, de samenzang, de uitdeling van de sacramenten en de dienst der offeranden (collecten).
Over het algemeen zijn de protestantse erediensten sober van karakter. Men komt samen om Gods Woord, de Bijbel, te horen en leren verstaan. In de protestantse prediking wordt de aandacht sterk gericht op het verstaan van de Bijbel met het oog op het persoonlijk beleven en leven, zowel als op het publieke domein en – eventueel – het politieke. Daarmee hangt samen een accent op de levenswandel, zoals wanneer het gaat om de oriëntatie op de vaak moeilijke keuzen tussen goed en kwaad, en ethiek.
Katholieke Kerk[]
Bisschop die preekt
In de katholieke H. Mis spreekt men over de homilie. Deze maakt deel uit van de Dienst van het Woord.
Wanneer een homilie onderdeel is van de Mis, zo is de preek onderdeel van andersoortige bijeenkomsten. Bij gebedsvieringen en retraites wordt veelal een preek gehouden, waarbij het onderwerp - anders dan in de Mis - vrij te kiezen is. Bijzondere soorten katholieke preken zijn de vastenpredicaties en boetepreken. De orde van de dominicanen legde steeds bijzondere aandacht op het preken, waarvan ook hun naam is afgeleid: predikheren.
Islam[]
De khutbah is een preek binnen de islam die voor de gezamenlijke vrijdagsalat en na de speciale salat van het Offerfeest en het Suikerfeest wordt gehouden. Daarnaast wordt een khutbah gehouden op de Vlakte van Arafat tijdens de hadj. Deze laatste is bedoeld voor alle moslims.
Degene die de khutbah houdt, wordt khatib genoemd. Hoewel doorgaans de imam de khutbah houdt, kan deze ook door een ander gehouden worden. De onderwerpen van de khutbah zijn zeer divers, maar handelen vaak over actuele, relevante zaken.
ar:موعظة bg:Проповед cs:Kázání cy:Pregeth da:Prædiken eo:Prediko fi:Saarna fr:Sermon ia:Predication ja:説教 nn:Preike no:Preken pl:Kazanie ru:Проповедь simple:Sermon sv:Predikan uk:Проповідь