De Nadere Reformatie is een stroming in de Nederlandse Gereformeerde Kerk van de 17e en 18e eeuw.
De Nadere Reformatie legde sterk de nadruk op de doorwerking van de Bijbelse boodschap op alle facetten van het dagelijks leven. De Reformatie van Maarten Luther en Johannes Calvijn was een breuk met de rooms-katholieke Kerk en de rooms-katholieke theologie. De Reformatie was primair een vernieuwing op het terrein van de leer
De Nadere Reformatie richtte zich daarom naast de leer ook op het leven, de concrete levenswandel. De Nadere Reformatie beoogde een doorwerking van de Bijbelse beginselen in gezin, samenleving, kerk, politiek en staat. De predikers en de theologen van de Nadere Reformatie riepen op tot boete en berouw. Hun ideeën werden onder andere verspreid door middel van de zgn. conventikels, bijeenkomsten waarin in de "Tale Kanaäns" gesproken werd over de beleving van het geloof. Deze konden zowel door predikanten als door gemeenteleden geleid worden. In de loop van de achttiende eeuw ontwikkelden zij zich vaak tot een kerkje naast de kerk.
Als stichter van de Nadere Reformatie wordt wel gewezen naar de Middelburgse predikant Willem Teellinck, die in 1608 zijn reformatiegeschrift Philopatris opdroeg aan de Staten-Generaal. Bekende vertegenwoordigers van de Nadere Reformatie waren de Utrechtse hoogleraar Gisbertus Voetius, de Rotterdamse predikant Wilhelmus à Brakel en de Utrechtse predikant en dichter Jodocus van Lodenstein.
Ook in Engeland en Duitsland zijn in de 17e en 18e eeuw vergelijkbare vroomheidsbewegingen aan te wijzen. In Engeland worden ze Puriteinen genoemd. In Duitsland noemde men hen Piëtisten.
Lijst van voornaamste vertegenwoordigers op volgorde van geboortejaar[]
- Jean Taffin (1529-1602)
- Guilelmus Amesius (William Ames) (1576-1633)
- Willem Teellinck (1579-1629)
- Godefridus Cornelisz Udemans (1582-1649)
- Gisbertus Voetius (1589-1676)
- Theodorus à Brakel (1608-1669)
- Petrus Wittewrongel (1609-1662)
- Johannes Hoornbeeck (1617-1666)
- Jodocus van Lodenstein (1620-1677)
- Franciscus Ridderus (1620-1683)
- Willem Sluiter (1627-1673)
- Guiljelmus Saldenus (1627-1694)
- Simon Simonides (1629-1664)
- Simon Oomius (1630-1706)
- Jacobus Koelman (1631-1695)
- Hermanus Witsius (1636-1708)
- Wilhelmus à Brakel (1635-1711)
- Abraham Hellenbroek (1658-1731)
- Jacobus Fruytier (1659-1731)
- Bernardus Smytegelt (1665-1739)
- Johan Verschuir (1680-1737)
- Friedrich Adolph Lampe (1683-1729)
- Aegidius Francken (1699-1743)
- Wilhelmus Schortinghuis (1700-1750)
- Theodorus van der Groe (1705-1784)
- Alexander Comrie (1706-1774)
Externe links[]
- (nl) Website Stichting Studie der Nadere Reformatie
- Dossier Nadere Reformatie 1608-2008 op website Reformatorisch Dagblad
it:Nadere Reformatie fy:Fierdere Reformaasje