Religie kennis Wiki
Voor het motorfietsmerk met de naam Koster, zie Koster (motorfiets), voor de eigennaam zie Koster (naam)

Een koster (van het Latijn custos = bewaker), in Kerklatijn ook sacrista geheten, is een persoon die, al dan niet bezoldigd, belast is met de dagelijkse zorg voor het kerkgebouw en het klaarzetten van de verschillende voorwerpen voor de liturgische eredienst, zoals het liturgisch vaatwerk, een glas water op het spreekgestoelte.

Hij is een belangrijke figuur in alle praktische aangelegenheden in en om het kerkgebouw, bvb. verlichting, verwarming, klein onderhoud, en eventueel de tuin en/of begraafplaats ('kerkhof').

De verschillende taken van de koster verschillen van kerk tot kerk, in overleg met het kerkbestuur. Vaak oefent hij in kleine kerken verschillende functies uit: torenmeester, kerkmeester, kerkbaljuw ('suisse'), organist, voorzanger, klokkenluider, hoofd-acoliet en sacristein, tuinier en soms zelfs grafdelver. De meeste van die werkzaamheden werden in de Middeleeuwen en de vroege Kerk, alsook in zeer grote kerken, verricht door én of meer afzonderlijke personen, vaak priesters of geestelijken met lagere wijdingen (zie ostiarius), later (behalve in kloosters) doorgaans door leken.

  • Wegens zijn talloze bemoeienissen met kerkelijke aangelegenheden werd de Habsburgse Rooms-Keizer Jozef II ook wel de 'Keizer-koster' genoemd.

cs:Kostelník eo:Sakristiisto fi:Suntio fr:Sacristain (église) io:Sakristo la:Aedituus lt:Zakristijonas pl:Zakrystian pt:Sacristão