Het Heilige der Heiligen is in de Hebreeuwse Bijbel de plaats waar de Ark van het Verbond was geplaatst in de Tabernakel. Later, in de Joodse Tempel, was ook een Heilige der Heiligen waar eveneens de Ark werd geplaatst. De woonplaats van God in de hemel wordt ook het Heilige der Heiligen genoemd. Volgens de geschiedenis zei God tegen Mozes, toen hij de bouwplannen voor de tabernakel bekend maakte, dat dit een soort 'schaduwbeeld of afspiegeling' beschreef van zijn eigenlijke woonplaats in de hemel.
Het Heilige der Heiligen, kubusvormig en afgescheiden door een gordijn of voorhang van de rest van de tabernakel/tempel mocht slechts een keer per jaar bezocht worden door de hogepriester die dan het zoenoffer voor de zonden van het volk van Israël bracht.
In de Ethiopische kerken is in het centrum een kubusvormig allerheiligste, dat alleen door de priester mag worden betreden. Dit is een voortzetting van het Heilige der heiligen in de Joodse tempel.
De benaming Heilige der Heiligen is ontstaan door letterlijke vertaling uit het Hebreeuws. Een betere vertaling is: Allerheiligste.
Christendom[]
In het christendom heeft Christus symbolisch de voorhang verwijderd door zijn zoenoffer aan het kruis zodat iedereen volgens deze visie toegang krijgt tot het Heilige der Heiligen en tot God kan naderen. De evangeliën van Mattheüs, Marcus en Lucas melden dat, op het moment van het sterven van Jezus aan het kruis, "het voorhangsel van de tempel scheurde van boven tot onder". Dit is daarom bijzonder, omdat het voorhangsel iets heiligs was en zeker niet door mensen doorgescheurd zou worden! Ook het "van boven tot onder" scheuren van het voorhangsel, hoewel zeer dik en hoog, duidt op Goddelijk ingrijpen wat moet worden uitgelegd als het toegankelijk worden van het Heilige der Heiligen door het sterven van Jezus.