| Haile Selassie | ||
| 1892 - 1975 | ||
| Haile Selassie in 1963 | ||
| Keizer van Ethiopië | ||
| Periode | 1930-1936 1941-1974 | |
| Voorganger | Zauditu | |
| Opvolger | Aman Mikael Andom (de-facto), Amha Selassie (de-jure) | |
| Vader | Makonnen Woldemikael Gudessa | |
| Moeder | Woyzero Yeshimebet Ali Abajifar | |
Haile Selassie (Ge'ez: ኃይለ፡ ሥላሴ) (23 juli 1892 – 27 augustus 1975) was keizer van Ethiopië (van 1930 tot 1936 en van 1941 tot 1974) en wordt door de Rastafaribeweging gezien als de reïncarnatie van Jezus.
Tijdens zijn regeerperiode ijverde hij voor onafhankelijkheid, vooruitgang en vrede.
Biografie[]
Haile Selassie (ca. 1923)
Haile Selassie werd geboren in Ejersa Goro in Ethiopië als Tafari Makonnen (Ge'ez: ተፈሪ መኰንን). Hij was een van een aantal adellijke personen met de titel 'Ras' (hertog). Hiervan is de naam van de rastafari beweging afgeleid.
Toen hij (op 2 november 1930) tot keizer van Ethiopië was gekroond kreeg hij de naam Haile Selassie, die staat voor Heilige Drievuldigheid, of Macht van de Drievuldigheid. Zijn volledige titel was indrukwekkend: ‘Zijne Keizerlijke Majesteit, Haile Selassie I, Erfzoon uit het zaad van Salomo(n), de Alles Overwinnende Leeuw van de stam van Jud(e)a, Koning der Koningen, Heer der Heren, Vader der Afrikanen uit het allergeliefde Ethiopië het moederland van de zonen en dochters in diaspora’. Haile Selassie werd ook wel aangeduid als de "Negus" (Koning) of "Negus negesti" (Koning der koningen).
Opmars[]
Van de kroningsfestiviteiten en de daaraan voorafgaande politieke manoeuvres is onder andere door de Britse schrijver en journalist Evelyn Waugh een contemporain verslag geschreven (Remote People, 1931).
Zijn vader was gouverneur van de provincie Harar. Via zijn huwelijk in 1911 met Wayzaro Menen, dochter van keizer Menelik II, kwam Tafari in de keizerlijke familie. In 1917 werd hij uitgeroepen tot troonopvolger van keizerin Zauditu, en als regent ging hij namens haar Abessinië regeren. Dertien jaar later kwam hij als Haile Selassie zelf op de troon. Hij schafte de slavernij in zijn land in 1931 formeel af.
Het onafhankelijke Abessinië was in Afrika een bijzonderheid. West-Europese landen hadden het continent in hun kolonisatiedrang onderling verdeeld. De Ethiopische dynastie, die volgens de overlevering al sinds de tiende eeuw voor Christus bestond en voort zou komen uit de bijbelse koning Salomon, gelukte het om de onafhankelijkheid van Ethiopië te waarborgen.
Tweede Wereldoorlog[]
Haile Selassie (vermoedelijk 1942)
Deze situatie veranderde toen de Italiaanse dictator Mussolini in 1935 besloot vanuit Eritrea, een Italiaanse kolonie, Ethiopië binnen te vallen. Haile Selassie vluchtte naar het Verenigd Koninkrijk en probeerde steun te krijgen voor de vrijheidsstrijd en Ethiopië. Hij deed dit onder meer in 1936 tijdens zijn voordracht bij de Volkenbond, mede omtrent het gebruik van chemische wapens door Italië in Ethiopië.
Deze inspanningen bleven vergeefs tot Italië zich aan de zijde van Duitsland in de Tweede Wereldoorlog mengde. In 1941 verjoeg een troepenmacht met Britse militairen en Ethiopische vrijheidsstrijders de Italiaanse troepen. Haile Selassie kwam weer op de troon. Hij moderniseerde zijn land met onder meer een nieuw belastingstelsel en een democratische grondwet. Mede door zijn toedoen werd Ethiopië een stichtend lid van de Verenigde Naties.
Diplomatieke invloed[]
Haile Selassie was in de internationale diplomatie een man met gezag en aanzien. Hij had veel invloed binnen de Organisatie van Afrikaanse Staten en bracht staatsbezoeken aan de V.S. en diverse Europese landen, w.o. Nederland in 1954. De keizer was een Ridder in de Orde van de Kousenband en, om Ethiopië te eren voor het moedige verzet tegen Mussolini's troepen, Ridder Grootkruis in de Militaire Willems-Orde.
In 1951 werd de voormalige Italiaanse kolonie Eritrea, middels een beslissing van de Verenigde Naties, verbonden met Ethiopië in een federatie, waarbij Haile Selassie koning van Eritrea werd.
In de jaren vijftig groeide hij uit tot een voorbeeld voor veel Afrikanen, die ook het koloniale juk wilden afschudden. Het viel hem echter niet mee binnenslands de rust te bewaren. Ethiopië bestond uit vele religieuze groeperingen en Haile Selassie probeerde met een soort verdeel-en-heers-politiek de onderlinge vrede te bewaren.
Eritrea[]
In 1961 annexeerde Selassie Eritrea, nadat Eritrea in de jaren vijftig een grote autonomie had gehad. Een gewapend conflict barstte hierop los dat 32 jaar zou duren en voornamelijk escaleerde onder de militaire junta na het afzetten van Haile Selassie.
In 1963 overzag hij de oprichting van de Organisatie van Afrikaanse Eenheid, die zijn zetel kreeg in Addis Abeba. Later dat jaar (in oktober) sprak hij de Verenigde Naties toe. De Jamaicaanse zanger Bob Marley gebruikte een deel van deze speech als tekst voor het lied War.
Einde[]
Begin jaren zeventig stortte de economie in en greep, na een periode van lange droogte, de hongersnood om zich heen. In 1974 voerden militairen een staatsgreep uit en namen Haile Selassie gevangen. Toen hij in 1975 overleed, vermoedden velen moord. Pas in 1992 werd zijn stoffelijk overschot teruggevonden. Van de Ethiopisch-orthodoxe Kerk kreeg hij in november 2000 een keizerlijke begrafenis in de kathedraal van Addis Abeba.
|
Voor meer mediabestanden zie de categorie Haile Selassie I of Ethiopia van Wikimedia Commons. |
af:Haile Selassie am:ቀዳማዊ፡ኃይለ፡ሥላሴ ar:هيلا سيلاسي arz:هيلا سيلاسى ast:Haile Selassie bat-smg:Haile Selasėjė I be:Хайле Селасіе I bg:Хайле Селасие br:Haile Selassie Iañ bs:Haile Selassie ca:Haile Selassie cs:Haile Selassie I. cy:Haile Selassie da:Haile Selassie el:Χαϊλέ Σελασιέ Α' eo:Haile Selassie et:Haile Selassie I fa:هایله سلاسی fi:Haile Selassie fr:Hailé Sélassié Ier gl:Haile Selassie he:היילה סלאסי, קיסר אתיופיה hr:Haile Selasije hu:Hailé Szelasszié id:Haile Selassie I dari Ethiopia io:Haile Selassie is:Haile Selassie it:Hailé Selassié I ja:ハイレ・セラシエ1世 ka:ჰაილე სელასიე I ko:하일레 셀라시에 1세 la:Haile Selassie lb:Haile Selassie I. vun Ethiopien lv:Haile Selasije I mk:Хајле Селасие mn:Хайле Селассие I mr:हेल सिलासी nn:Haile Selassie I av Etiopia no:Haile Selassie I av Etiopia pl:Haile Selassie I pt:Haile Selassie qu:Hailé Selassié I ro:Haile Selassie I al Etiopiei ru:Хайле Селассие I simple:Haile Selassie I of Ethiopia sk:Haile Selassie sl:Haile Selassie I. sr:Хајле Селасије sv:Haile Selassie sw:Haile Selassie ta:முதலாம் ஹைலி செலாசி th:สมเด็จพระจักรพรรดิเฮลี เซลาสซีที่ 1 แห่งเอธิโอเปีย tl:Haile Selassie I ng Etiyopiya tr:Haile Selassie uk:Хайле Селассіє I vec:Haile Selassie war:Haile Selassie I han Etiyopiya zh:海尔·塞拉西一世