Deel van een serie artikelen over de Godsdienstfilosofie |
![]() |
..Het goddelijke
Standpunten: Agnosticisme - Antitheïsme - Atheïsme - Deïsme - Henotheïsme - Ietsisme - Kakotheïsme - Monolatrisme - Monotheïsme - Misotheïsme - Pandeïsme - Panentheïsme - Pantheïsme - Polytheïsme - Theïsme Filosofische concepties: Demiurg - Onbewogen Beweger - God (monotheïsme) Argumenten: Argumenten tegen het bestaan van God - Cirkelredenering van Descartes - Godsbewijs - God van de gaten - Russells theepot - Theodicee |
..Religies
Relevante religies: Theïstische religies: Bahai - Christendom - Confucianisme - Germaanse mythologie - Griekse godsdienst - Jodendom - Hindoeïsme - Hurritische mythologie - Islam - Oud-Griekse godsdienst - Romeinse godsdienst - Taoïsme - Zoroastrianisme Non-theïstische religies: Boeddhisme - Humanisme Overzicht van alle religies |
..Themata en concepten
Bijgeloof - Creatie - Creationisme - Eschatologie - Ethiek - God - Godsdienstvrijheid - Hiernamaals - Ideaal - Indifferentisme - Natuurtoestand - Oorsprong van het leven - Openbaring - Probleem van het lijden - Rede - Religie van de rede - Religieuze bijeenkomst - Staatsgodsdienst - Theocratie - Vergeving - Wonder - Zin van het leven - Zonde |
..Stromingen
Analytische filosofie - Apologetiek - Fenomenologie - Fideïsme - Joodse godsdienstfilosofie - Natuurlijke theologie - Neothomisme |
..Godsdienstfilosofen
Augustinus - Anselmus - Aquino - Buber - Cohen - Descartes - Halevi - Hartshorne - Hubbeling - Kant - Kierkegaard - Lévinas - Nietzsche - Rosenzweig - Russell - Spinoza - Swinburne - Tillich - Wolterstorff |
..Werken
Die Religion innerhalb der Grenzen der bloßen Vernunft - Pensées - Tractatus theologico-politicus - Vrees en beven - De vrolijke wetenschap |
Filosofie portaal |
De term god van de gaten (Engels: god of the gaps) wordt gebruikt om het contrast aan te duiden tussen religieuze verklaringen van de natuur en verklaringen die gebaseerd zijn op de natuurwetenschappen. God als almachtige wordt volgens deze terminologie gebruikt door gelovigen ter verklaring van onbegrijpelijke verschijnselen. Wanneer een verschijnsel dan toch wetenschappelijk wordt verklaard, is er weer een gaatje gevuld, en wordt god alleen nog voor de resterende onbegrijpelijkheden gebruikt. Steeds meer zaken die vroeger met het ingrijpen van een goddelijk wezen verklaard werden, hebben tegenwoordig een duidelijke natuurwetenschappelijke verklaring gevonden.
De term werd bedacht door Henry Drummond. Hij omschreef in zijn werk "Lowell Lectures on the Ascent of Man" Christenen die dingen waar de wetenschap (nog) geen verklaring voor heeft toeschrijven aan het werk van God.[1] In de 20e eeuw werkte Dietrich Bonhoeffer de term verder uit in brieven die hij schreef vanuit een gevangenis waar hij tijdens de Tweede Wereldoorlog zat.[2] De term kreeg in 1955 meer bekendheid toen Charles Alfred Coulson hem gebruikte in zijn boek Science and Christian Belief.[3]
Een voorbeeld van de term is Newton. Hij kwam met een wetenschappelijke verklaring van hoe de planeten in hun baan werden gehouden, iets dat voorheen als het werk van God werd gezien, maar geloofde nog wel dat God de schepper van deze planeten en de zon was.
De term wordt vaak bekritiseerd, bijvoorbeeld om het feit dat het zou betekenen dat men god alleen gebruikt om onverklaarbare zaken te verklaren en nergens anders voor.[4] Ook het feit dat de term inhoud dat zodra er wel een wetenschappelijke verklaring voor komt, men god meteen geheel uitvlakt, wordt bekritiseerd.[5] "God of the gaps" argument has been traditionally advanced by scholarly Christians, intended as a criticism against weak or tenuous faith, not as a statement against theism or belief in God.[1][6][7] Het argument van de "god van de gaten" gaat ervan uit dat het zoeken naar bovennatuurlijke verklaringen meer vragen oproept dan het beantwoordt (bijvoorbeeld: waar komt die almachtige schepper vandaan?) en daarom niet de test van het scheermes van Occam doorstaat.
Bronnen, noten en/of referenties:
- Daniel Dennett - Darwins Dangerous Idea (1995) (Ned. vert.: Darwins gevaarlijke idee. [ISBN 978-90-467-0253-6]).
- ↑ 1,0 1,1 See Thomas Dixon "Science and Religion: A Very Short Introduction" p. 45
- ↑ Dietrich Bonhoeffer, letter to Eberhard Bethge, 29 May 1944 pages 310-312, Letters and Papers from Prison edited by Eberhard Bethge, translated by Reginald H. Fuller, Touchstone, ISBN 0-684-83827-3, 1997; Translation of Widerstand und Ergebung Munich: Christian Kaiser Verlag, 1970
- ↑ Charles Alfred Coulson (1955) Science and Christian Belief, p 20.
- ↑ http://www.newdualism.org/papers/R.Larmer/Gaps.htm
- ↑ http://www.asa3.org/ASA/education/origins/gaps.htm
- ↑ Dietrich Bonhoeffer, Letters and Papers from Prison (1953, translated from the German by Reginald Fuller, 1962, ed. Eberhard Bethge)
- ↑ Charles Alfred Coulson (1955) Science and Christian Belief, p 20.
ar:إله الفراغات bg:Бог на белите полета fa:برهان خدای حفرهها fi:Aukkojen jumala fr:Dieu bouche-trou it:Dio dei vuoti ja:隙間の神 no:God of the gaps