Een christen is een aanhanger van het christendom, of (in meer strikte zin) een volgeling van Jezus Christus.
Een vrouwelijke christen werd vroeger wel christin genoemd.
Ontstaansgeschiedenis[]
De term 'christen' werd voor het eerst gebruikt nadat in Jeruzalem een vervolging was uitgebroken tegen aanhangers van Christus, waar ook de latere apostel Paulus (toen Saulus) aan meedeed. De vervolgden vluchtten weg en raakten verstrooid tot in Fenicië, Cyprus en Antiochië, Turkije). Daar kwam toen ook een groot aantal Grieken tot geloof, die daarna een jaar lang onder leiding van de apostel Barnabas en de intussen bekeerde Paulus onderwezen werden in wat het christelijk geloof inhield. In die tijd begonnen de mensen deze gelovigen 'christenen' te noemen. Van origine was dit een scheldnaam voor de nieuwe groepering, die later door de christenen zelf als aanduiding voor henzelf is overgenomen.
De geschiedenis van de eerste christenen is te vinden in het bijbelboek Handelingen.
Christenen en religieuze regels[]
Een christen gelooft dat hij God dient om hem te eren, en niet om daarmee vergeving en genade te verdienen. Er zijn in het christendom geen verplichte gebedstijden (hoewel er ook gebeden zijn zoals het Angelus op vastgelegde tijdstippen of de zondagsplicht) of (met uitzondering van enkele groeperingen) spijswetten. De handreikingen voor het leiden van een goed leven zijn onder meer de Tien Geboden en de "vrucht van de Geest", zoals beschreven in hoofdstuk 5 van het bijbelboek Galaten. Rooms-katholieken kennen onder andere nog de vijf geboden van de Heilige Kerk.
Volgens de christelijke leer is de mens zondig van natuur en geneigd tot alle kwaad. Christenen beschouwen de kruisdood van Jezus als een verlossende daad, waardoor zonden, indien er sprake is van oprecht berouw, worden vergeven. Dat wil niet zeggen dat christenen geloven dat daarmee alles is toegestaan. Een christen probeert na zijn bekering uit liefde voor God in navolging van Jezus in harmonie met zijn medemens te leven. Er is onder christenen echter wel discussie over de vraag wat dit navolgen van Jezus precies inhoudt.
Uit de Bijbel blijkt dat die discussie al vanaf het begin is gevoerd. De eerste generatie christenen bestond namelijk hoofdzakelijk uit Joden, terwijl de tweede generatie al aanzienlijk meer niet-Joden telde. Onder beide groeperingen ontstond in die tijd verwarring over de vraag of de nieuwe niet-Joodse christenen zich nu ook aan alle joodse wetten dienden te houden. Onder meer in hoofdstuk 15 van het bijbelboek Handelingen, wordt beschreven hoe de apostelen de gemoederen trachten te sussen, als er een discussie gaande is over de spijswetten en de besnijdenis. Petrus meende met Jakobus dat niet-Joodse christenen niet te zwaar belast moesten worden met wetten en voorschriften waar zelfs de Joden niet aan konden voldoen (Hand.15:10). Na hierover overeenstemming binnen de kring der apostelen te hebben bereikt, schrijft men een brief ter bemoediging aan de niet-Joodse christengemeenten in Antiochië, Syrië en Cilicië. Het belangrijkste citaat: (Hand.15:28,29) In overeenstemming met de heilige Geest hebben wij namelijk besloten u geen andere verplichtingen op te leggen dan wat strikt noodzakelijk is: onthoud u van offervlees dat bij de afgodendienst is gebruikt, van bloed, van vlees waar nog bloed in zit, en van ontucht. Als u zich hier aan houdt, doet u wat juist is. Het ga u goed.
Niet-christenen over christenen[]
Over christenen is in de loop der tijd op verschillende manieren gedacht. Zo dachten de Romeinen aan het begin van onze jaartelling dat christenen kannibalen waren. In werkelijkheid werd tijdens gezamenlijke maaltijden met het breken van brood en het drinken van wijn het deelgenoot worden aan Jezus' bloed en gekruisigde lichaam gesymboliseerd. Tegenwoordig vinden deze maaltijden nog steeds plaats in de vorm van de eucharistie (in de rooms-katholieke Kerk) en het heilig avondmaal (in de protestantse kerken).
Een Romeins schrijver, die de eerste christenen nader geobserveerd had, schreef later over hen: "Zij hebben elkaar lief. Zij laten nooit na weduwen te helpen. Als ze iets hebben, geven ze vrijelijk aan de man, die niets heeft; als ze een vreemdeling zien, nemen ze hem op in hun huis, en zijn gelukkig als was hij een echte broeder van hen".
Christenen zijn in de loop der tijden verschillend beoordeeld, onder meer doordat kerken de neiging hadden het christelijk geloof op geheel eigen wijze te interpreteren. Soms op een manier die behoorlijk kon afwijken van de oorspronkelijke leer zoals die in de Eerste Gemeente werd onderwezen. De negatieve aspecten van dit handelen (kruistochten, heksenjacht, inquisitie) hebben altijd veel aandacht gekregen, hoewel sommige daarvan (onderdrukking en vervolging van andersdenkenden) zwaar onderbelicht zijn. Dit geldt eveneens voor een aantal positieve aspecten zoals zorg voor zwakkeren en armoedebestrijding.
Zie ook[]
Bronnen, noten en/of referenties: