| deel van de serie over Kloosters | |
|
en het christelijke | |
| |
|
Oorsprong families Stichters Gebruiken Nederlandse kloosters Belgische kloosters Kluizenarijen Kloosterkleding Verwante Artikelen | |
De orde der benedictijnen en benedictinessen (Latijn: Ordo Sancti Benedicti), afgekort tot OSB, is een kloosterorde die de regel van Sint-Benedictus (480 - 540 n. Chr.) volgt. De orde rekent zich, in tegenstelling tot de latere bedelorden, tot de "stabilitas loci" (Nederlands: plaatsgebondenheid). Wereldwijd zijn er meer dan 8000 benedictijnen en 17.000 benedictinessen.
De dagindeling van de benedictijnen bestaat uit contemplatie en arbeid (ora et labora) en draait rond het gemeenschappelijk gevierde en op te dragen Misoffer en het officie: de Lauden, Primen, Terts, Sext, Noon, Vespers en Completen. Gewoonlijk wordt ook de Vigilie of nachtwake tot het officie gerekend.
Geschiedenis[]
De kloosters die de regel van Sint Benedictus volgden, waren aanvankelijk autonoom en stonden niet onder toezicht van buitenaf. Een aantal van hen voegde zich vanaf de tiende eeuw in kloosterorden of congregaties samen. Paus Benedictus XII schreef in 1336 in Summa magistri voor dat alle benedictijnenabdijen moesten worden samengevoegd in provincies onder leiding van provinciale kapittels. Daaruit ontstonden nieuwe congregaties. Het Concilie van Konstanz (1414-1418) legde de benedictijnen tenslotte een organisatie naar het voorbeeld van de Cisterciënzer orde op.
De Orde der Benedictijnen (Confoederatio Benedictina) is in feite een federatie van congregaties en zelfstandige kloosters. Iedere congregatie is op zijn beurt weer een federatie, vaak uitgaand van een historisch belangrijk klooster dat voor andere aangesloten kloosters een soort moederklooster vormt. Er zijn ruim twintig benedictijnse congregaties. Deze congregaties moeten niet verward worden met congregaties in kerkrechtelijke zin (monastieke gemeenschappen die niet tot de kloosterorden in engere zin horen).
Lijst van Benedictijnse Congregaties[]
- Orde van Cluny of Cluniacensers (909, in de 12e eeuw uiteengevallen)
- Congregatie van Camaldoli of Camaldulenzers (Camaldoli, Toscane) (980)
- Observanten van Camaldoli
- Heremieten van Camaldoli
- Congregatie van Vallombrosa of Vallombrosianen (1036)
- Benedictijnen van Fontevrault of Ebrandijnen
- Benedictijnen van Tiron of Tironiënsers (1106; de Engelse abdijen traden vermoedelijk na 1216 toe tot de Engelse congregatie, de Franse abdijen in 1627 tot de congregatie van Saint-Maur)
- Benedictijnen van Savigny te Savigny-le-Vieux (1113; in 1147 toegetreden tot de orde der cisterciënzers)
- Congregatie van Notre-Dame de Calvaire te Poitiers
- Engelse Congregatie (1216; ontbonden 1535-40, heropgericht 1607-33)
- Congregatie van Sint Silvester of Silvestrijnen (1231)
- Congregatie van de Celestijnen of Celestijnen (1254)
- Congregatie van Monte Oliveto (1319)
- Congregatie van Montecassino (1408)
- Congregatie van Bursfeld (1440-46)
- Hongaarse Congregatie (1514)
- Zwitserse Congregatie (1602)
- Congregatie van Saint-Vanne en Saint-Hydulphe (1604, ontbonden 1790)
- Congregatie van Saint-Maur of Mauristen (1621; ontbonden 1790)
- Oostenrijkse Congregatie (1625)
- Beierse Congregatie (1684)
- Braziliaanse Congregatie (1827)
- Congregatie van Solesmes (1837)
- Amerikaanse Congregatie van Montecassino (1855)
- Congregatie van Subiaco (1872)
- Congregatie van Beuron (1873)
- Zwitsers-Amerikaanse Congregatie (1881)
- Missiecongregatie van Sint Ottillie (1884)
- Congregaten van Maria Verkondiging (1920)
- Slavische Congregatie (1945-1969, ontbonden door de Heilige Stoel)
- Nederlandse Congregatie (1969-2005, opgeheven)
- Congregatie van Cono-Sur (1976)
- Niet bij een congregatie aangesloten kloosters (extra Congregationes)
Uit de regel van Benedictus[]
De Italiaanse kluizenaar Benedictus van Nursia kreeg heel veel volgelingen. Hij stelde in 529 voor hen een kloosterregel op. Vanaf de Karolingische periode (8e-9e eeuw) werd de regel van Benedictus in steeds meer abdijen toegepast.
- Het getal zeven is heilig (zie ook Psalm 118,164). Daarom gaan monniken zevenmaal per dag bidden in de kerk. Ook ’s nachts staan ze op, om onze Schepper te loven (Regel van Benedictus, hfdst. 16).
- Van Pasen tot 1 oktober zullen de monniken handwerk verrichten van 7 tot 10 uur (Regel, hfdst. 48).
- Het klooster moet, indien mogelijk, zo ingericht worden dat al het noodzakelijke ter plaatse is; water, een molen, een tuin en een bakkerij. Zo hoeven de monniken het klooster nooit te verlaten.
Benedictijnen in België en Nederland[]
 Benedictijnerklooster in Malgarten |
 Sint Benedictus en zijn zuster, Scholastica |
In België treft men de volgende benedictijnse kloosters aan:
- Congregatie van Subiaco (visitator voor de Vlaamse provincie: Dom Kris Op de Beeck)
- Abdij van Affligem in Affligem
- Sint-Pietersabdij van Steenbrugge in Assebroek bij Brugge
- Benedictijnenabdij van Sint-Pieter en Sint-Paulus in Dendermonde
- Abdij van Keizersberg in Leuven
- Congregatie van O.-L.-Vrouw-Boodschap (voorzitter: Abt Celestine Cullen, Glenstall/Ierland)
- Abdij van Maredsous in Maredsous
- Sint-Andriesabdij in Sint-Andries bij Brugge
- Sint-Andriesklooster in Ottignies, Louvain-la-Neuve
- Klooster Sint-Jan-Evangelist in Quévy-le-Grand
- Klooster van Wavreumont in Stavelot
- Abdij van Chevetogne bij Chevetogne (Ciney)
- Abdij van Vlierbeek (1125 - 1796) in Kessel-Lo
In Nederland treft men de volgende benedictijnse kloosters aan:
- Sint-Adelbertabdij in Egmond-Binnen
- Sint-Willibrordsabdij in Doetinchem
- Sint Benedictusberg in Mamelis bij Vaals
- Onze-Lieve-Vrouweabdij in Oosterhout (Benedictinessen)
De Sint-Paulusabdij in Oosterhout werd in 2006 verlaten. Het complex is nu in gebruik bij de lekenbeweging Chemin Neuf.
Externe links[]
- Website van de Benedictijnen (wereldwijd)
- De Benedictijnen in de Lage Landen
- De regel van Benedictus
Abdijen in België[]
- Abdij van Affligem in Affligem
- Sint-Andriesabdij in Sint-Andries, Brugge
- Abdij Keizersberg in Leuven
- Sint-Pietersabdij van Steenbrugge in Assebroek, Brugge
- Benedictijnenabdij van Sint-Pieter en Sint-Paulus in Dendermonde
- Klooster van Chevetogne bij Chevetogne
Abdijen in Nederland[]
- Sint-Adelbertabdij in Egmond-Binnen
- Sint-Paulusabdij in Oosterhout
- Sint-Willibrordsabdij in Doetinchem
- Sint Benedictusberg in Vaals