Het baptisme is een christelijke stroming binnen het protestantisme, ontstaan in 1609 onder Engelse vluchtelingen in Amsterdam. Twee Engelse predikanten John Smyth en Thomas Helwys worden als stichters gezien. Eigenlijk kan het baptisme als een Engelse variant van het anabaptisme worden beschouwd dat is uitgegroeid tot een aparte beweging. Hét onderscheidende kenmerk van het baptisme is dat het de doop door onderdompeling hanteert, toegepast op (bijna) volwassenen.
Leer en kerken[]
Volwaardig baptist kan men pas zijn als men wordt gedoopt nadat men tot geloof in Jezus Christus is gekomen en door middel van een openbare belijdenis Jezus als Verlosser en Heer heeft aangenomen. De doop geschiedt door volledige onderdompeling in water. De vorm van dopen waarbij zuigelingen worden besprenkeld met water (de kinderdoop) wordt verworpen omdat baby's nog niet bewust geloven.
Het woord baptist komt van het Griekse woord βαπτίζω (spreek uit als baptizoo) en betekent 'dopen'.
Vooral in de Engelstalige wereld heeft deze stroming erg veel aanhang. Charles Spurgeon was een bekende baptistenprediker. Er zijn binnen het baptisme ook weer allerlei stromingen die variëren van vrijzinnig tot orthodox. In de VS is het baptisme een van de grootste christelijke stromingen omdat veel baptisten in Europa vervolgd werden en naar Amerika vluchtten. De Southern Baptist Convention staat bekend om haar orthodoxie en haar omvang.
De eerste Nederlandse baptistengemeente is ontstaan te Gasselternijveen. Johannes Elias Feisser was tot 1-1-1844 predikant van Gasselternijveen. Eind 1843 was hij door conflicten over onder andere de kinderdoop uit zijn ambt ontzet. Hierna komt Feisser in contact met Duitse baptisten in Hamburg. Op 15 mei 1845 liet Feisser zich met enkele volgelingen in een veenkanaal te Gasselternijveen door de Duitse baptist J. Köbner door middel van onderdompeling dopen. Na deze volwassenendoop werd Feisser gekozen tot voorganger van de eerste Nederlandse baptistengemeente (genoemd 'Gemeente van Gedoopte Christenen'). Op 15 mei 2005 is op de vermoedelijke plaats van genoemde doop een baptisten herinneringszuil onthuld ter herdenking van deze eerste baptische onderdompeling in Nederland.
In Nederland is een groot aantal baptistengemeenten aangesloten bij de Unie van Baptistengemeenten in Nederland. Gemeenten die niet zijn aangesloten bij deze unie noemt men onafhankelijke of vrije baptistengemeenten. Overigens werkt een aantal vrije baptistengemeenten samen in de ABC-gemeenten (een fusie van de Broederschap van Baptistengemeenten in Nederland (BBN) en de Christian And Missionary Alliance (CAMA). Ook zijn er zevendedagsbaptisten die de eredienst niet op zondag houden en de rustdag niet op zondag vieren, maar op sabbat (zaterdag). Men baseert dit op het oudtestamentische vierde gebod, waarin gesproken wordt van de rustdag als zevende dag van de week.
Bekende baptisten[]
- Orlando Bottenbley (1951), Nederlands predikant
- John Bunyan (1628-1688), Engels predikant en christelijk schrijver
- William Carey (1761-1834), Engels zendeling ('vader van de moderne zending')
- Jimmy Carter (1924), Amerikaans president (1977-1981)
- Johnny Cash (1932-2003), Amerikaans countryzanger
- Bill Clinton (1946), Amerikaans president (1993-2001)
- Tommy Douglas (1904-1986), Canadees predikant, politicus en vrijmetselaar (in 2004 verkozen tot The Greatest Canadian)
- Jerry Falwell (1933-2007), Amerikaans televisiepredikant
- Johannes Elias Feisser (1805-1865), Nederlands predikant en theoloog, stichter van het baptisme in Nederland
- Dick Gephardt (1941), Amerikaans advocaat en politicus
- Al Gore (1948), Amerikaans vicepresident (1993-2001) en milieuactivist
- Billy Graham (1918), Amerikaans predikant, evangelist en christelijk schrijver
- John Grisham (1955), Amerikaans schrijver van juridische thrillers
- Jesse Helms (1921-2008), Amerikaans senator
- Mike Huckabee (1955), Amerikaans predikant en politicus (een van de Republikeinse presidentskandidaten van 2008)
- Jesse Jackson (1941), Amerikaans predikant, politicus en burgerrechtenactivist
- Mahalia Jackson (1911-1972), Amerikaans gospelzangeres
- Jerry B. Jenkins (1949), Amerikaans christelijk schrijver
- Adoniram Judson (1788-1850), Amerikaans zendeling
- Coretta Scott King (1927-2006), Amerikaans burgerrechtenactiviste, echtgenote van Martin Luther King
- Martin Luther King (1929-1968), Amerikaans predikant en leider van de Amerikaanse Burgerrechtenbeweging
- Brian Littrell (1975), Amerikaans pop- en gospelzanger
- John McCain (1936), Amerikaans politicus, Republikeins presidentskandidaat 2008
- William Miller (1782-1849), Amerikaans predikant en theoloog
- Levy Mwanawasa (1948), Zambiaans president (2002-heden)
- Olusegun Obasanjo (1937), Nigeriaans president (1976-1979 en 1999-2007)
- Bettie Page (1923-2008), Amerikaans fotomodel
- David Pawson (1930), Brits predikant, theoloog, spreker en christelijk schrijver
- Fred Phelps (1929), Amerikaans predikant en advocaat (Westboro Baptist Church)
- John D. Rockefeller (1839-1937), Amerikaans filantroop en ondernemer
- Al Sharpton (1954), Amerikaans predikant, mensenrechtenactivist en politicus
- Charles Spurgeon (1834-1892), Engels predikant, evangelist en christelijk schrijver van boeken en liederen
- Rebecca St. James (1977), Amerikaans christelijk (musical)actrice, schrijfster en zangeres
- Henk Stoorvogel (1977), Nederlands voorganger en christelijk schrijver
- Wigle Tamboer (1955), Nederlands predikant
- Hudson Taylor (1832-1905), Brits arts en zendeling
- Harry S. Truman (1884-1972), Amerikaans president (1945-1953)
- Rick Warren (1954), Amerikaans predikant en christelijk schrijver
Aantal baptisten in de wereld[]
Het aantal baptisten in de wereld neemt sterk toe. Het is het op een na snelst groeiende geloof binnen het christendom. Wereldwijd zijn er ongeveer 90 miljoen baptisten.
Landen | Aantallen |
---|---|
Verenigde Staten | 47.000.000 |
India | 2.400.000 |
Nigeria | 2.300.000 |
Congo | 1.900.000 |
Brazilië | 1.200.000 |
Zuid-Korea | 774.259 |
Canada | 729.470 |
Externe links[]
Bronnen, noten en/of referenties:
Geloofsrichtingen:
Anabaptisme · Anglicanisme · Baptisme · Calvinisme · Doopsgezinden · Episcopalisme · Evangelischen · Gereformeerden · Genootschap der Vrienden (Quakers) · Nederlandse Hervormde Kerk · Lutheranisme · Methodisme · Pinksterbeweging · Presbyterianisme · Vergadering van gelovigen · Vrijzinnig protestantisme · Zevendedagsadventisten
Achtergrond:
Belijdenis · Avondmaal · Liturgie · Zonde · Vergeving · Geschiedenis van het Christendom · Christendom van A tot Z
Voor meer mediabestanden zie de categorie Baptist churches van Wikimedia Commons. |