Senegalese marabout
Animisme (van het latijn 'anima', ziel, leven) is het filosofisch, religieus of spiritueel concept waarbij zielen of geesten niet alleen existeren in mensen en dieren, maar ook in planten, stenen of natuurlijke fenomenen zoals donder en geografische zoals bergen en rivieren. Animisme wijst verder ook bezieling toe aan abstracte concepten zoals woorden, eigennamen of metaforen uit de mythologie. Religies waarin animisme voorkomt behoren meestal tot volksgeloof of etnische religies zoals sjamanisme, shinto of bepaalde stromingen binnen het hindoeïsme. Edward Burnett Tylor was de eerste die in zijn werk "Primitive Culture" (1871) een volledig overzicht gaf van animistisch geloof en hierdoor de term animisme in zijn huidige betekenis bepaalde.
Animisme in de filosofie[]
In de filosofie is deze wijze van beschouwing gekend als hylozoïsme.[1] In de loop van de Europese geschiedenis hebben filosofen zoals Plato, Aristoteles en Thomas van Aquino de mogelijkheid overwogen van het bestaan van een ziel bij mensen, dieren en planten.
Animisme en religie[]
Offers bij een geestenhuis in Thailand
Offers bij een geestenhuis in Cambodja
Animisme is eigenlijk geen religie op zichzelf, maar maakt deel uit van veel religies ter wereld, zoals bij het sjamanisme, maar ook in polytheïstische en monotheïstische godsdiensten. Animisme is, gezien vanuit het perspectief van monotheïstische godsdiensten zoals het christendom, een natuurlijke of natuurgodsdienst waarbij geesten- en voorouderverering het belangrijkst zijn. Een animist gelooft in het bestaan van goede en kwade geesten, die kunnen huizen in onder meer bomen, dieren en gebruiksvoorwerpen. De geesten moeten goed gestemd worden gehouden door hun offers te brengen, het houden van rituelen, rituele dansen en het houden van taboeregels. Animisme doordrenkt het hele leven van de aanhangers ervan.
Verspreiding van het animisme[]
Het komt in vrijwel de hele wereld in vele variaties voor, hoewel het minst daar waar monotheïstische godsdiensten zoals het christendom domineren, zoals in Europa en Noord-Amerika. De autochtone bevolking van Noord-Amerika, de inheemse Amerikanen (indianen) hebben wel allemaal een overwegend animistische religie. Soms komen tegenwoordig ook mengvormen voor van sjamanisme en New Age-achtige stromingen. De animistische variant in moslimgebieden is vaak een vermenging met gebruiken uit de islam en wordt daarom ook wel volksislam genoemd.
Significante aantallen animisten worden tegenwoordig aangetroffen in landen als Zambia, de Democratische Republiek Congo, Bangladesh, India, Nepal, Gabon, de republiek van Guinea Bissau, Indonesië, Japan, Laos, Myanmar, Papoea-Nieuw-Guinea, Peru, De Filipijnen, Canada, Rusland, Zweden, Thailand, Timor Leste, de Verenigde Staten en Mexico.
Hedendaagse voorbeelden[]
- Tientallen Maleisiërs hebben sinds 9 september 2006 een bedevaart gemaakt naar het dorp Kampung Paya in het noorden van Maleisië, waar een betelpalm zich heeft getooid met een menselijk gelaat. Kranten hebben foto’s gepubliceerd van een gezicht op een blad op de zeven meter hoge palmboom. Het onverklaarbare fenomeen, dat het traditioneel sterke animisme in de omgeving voedt, doet de dorpelingen spreken van een geestenboom.
- De marapu-religie op het Indonesische eiland Soemba wordt gerekend tot de animistische religies.
Zie ook[]
- Heidendom
- Pantheïsme
- Voorislamitisch
- Finse mythologie
Bronnen en referenties[]
- Encyclopaedia Britannica. 11th ed. Vol. 2. 1911:"Animism".
- Anthropology 5th edition, Ember&Ember, Prentice Hall 1988
- Encyclopaedia Britannica 2008 Ultimate reference Suite:" Animism"
- ↑ Monistische leer van de oude Ionische filosofen volgens welke alle stof leeft en alle leven aan de stof gebonden is
ar:إحيائية az:Animizm bat-smg:Anėmėzmos bg:Анимизъм bs:Animizam ca:Animisme cs:Animismus da:Animisme el:Ανιμισμός eo:Animismo et:Animism eu:Animismo fa:جانگرایی fi:Animismi fr:Animisme fur:Animisim fy:Animisme gl:Animismo he:אנימיזם hr:Animizam hu:Animizmus ia:Animismo id:Animisme io:Animismo is:Andatrú it:Animismo ja:アニミズム jv:Animisme ka:ანიმიზმი kk:Анимизм ko:애니미즘 li:Animisme lt:Animizmas lv:Animisms mk:Анимизам ms:Animisme nds:Animismus nn:Animisme no:Animisme oc:Animisme pl:Animizm ps:انيميزم pt:Animismo ro:Animism ru:Анимизм scn:Animismu sh:Animizam simple:Animism sk:Animizmus sl:Animizem sq:Animizëmi sr:Анимизам sv:Animism tl:Animismo tr:Animizm uk:Анімізм vi:Thuyết vật linh zh:泛靈論